“لە حەلەب هەمان سیناریۆی کەوتنی موسڵ لە ساڵی ٢٠١٤ دووبارە دەكرێتەوە”

دجوابەدوای ئاگربەستی لوبنان، شەڕێكی خوێناوی و لەناكاو دووبارە بەرۆكی سوریای گرتەوە و هێزەكانی ڕژێمی ئەسەد لە شكان و پاشەكشەی بەردەوامدان و لە بەرامبەریدشدا لە دوو بەرەوە (بەرەی یەكەمیان هێزەكانی تەحریر شام و میلیشیاكانی سەر بە توركیا) و (بەرەی دووەم هێزەكانی كورد و هەسەدە) چەندین ناوچە و فڕۆكەخانەیان لە حەلەب كۆنتڕۆڵ كردووە، هاوكات حكومەتی عێراقیش خۆی بۆ هەر ئەگەرێك ئامادەكردووە و چاودێری دۆخەكە دەكات و ئەمڕۆش وەزیری بەرگری گەیشتە سەر سنوورەكانی عێراق-سوریا.

لە ئێستا هەمان دۆخی 2011 لە سوریا ڕوودەداتەوە، لەكاتێكدا كە تەنها ڕوسیا و ئێران ئەتوانن بەشار ئەسەد بهێڵنەوە، بەڵام بەهۆی ئابلوقە و سزا و بەردەوامی خەرجی جەنگ دۆخی ئێران خراپ بووە و لەوانەیە ئێران نەتوانێت وەکو 2011 بەو بەهێزیە بەرگری لە ئەسەد بکات و ڕوسیاش لە جەنگدایە لە ئۆکراینا و سوپاکەی ئەسەدیش بێ توانایە و حزبوڵای لوبنانیش زیاتر لە ساڵێکە لە شەڕدایە، بۆیە ئێستا بەرەی ڕوسیا و ئێران و ئەسەد و حزبوڵا ماندووکراون لەچاو کاتی 2011 بەرگرییان پێ‌ ناكرێت، بۆیە لە یەكەم هێرشدا بۆ سەر حەلەب سوپاكەی ئەسەد شكا.

شرۆڤەکارێکی سیاسی عێراقی ڕایگەیاند، هێرشی میلیشیاكانی ئۆپۆزسیۆنی سوریای سەر بە توركیا و دەستەی تەحریر شام (بەرەی نوسرای پێشتر) بۆ سەر حەلەب و ئیدلب “تەحەدایەکی گەورەیە بۆ ئاسایشی ناوچەکە”، دەڵێت: ئەوە “هەمان سیناریۆی کەوتنی موسڵە لە ساڵی ٢٠١٤”.

لە ڕۆژی چوار شەممەوە میلیشیاكانی دەستەی تەحریر شام و ئۆپۆزسیۆنی سوریای سەر بە توركیا، هێرشیان بۆ سەر ناوچەكانی ژێردەسەڵاتی حكومەتی دیمەشق لە گوندەواری حەلەب و ئیدلب دەسپێكردووە و سابت عەباسی، وەزیری بەرگری عێراق بە یاوەری ژمارەیەک فەرماندەی باڵای سەربازیی، سەردانی ژوورێکی ئۆپەراسیۆنەکانی نزیک شنگال، لە ڕۆژئاوای موسڵ کرد.

وەزارەتی بەرگریی عێراق لە ڕاگەیەندراوێکدا ئاماژەی بەوە کردووە “ئامانجی سەردانەکە، هەڵسەنگاندنی بارودۆخی ئەمنی ئەو ناوچەیە و بەسەرکردنەوەی سنووری نێوان عێراق و سووریا بووە.”

ئیبراهیم سەڕاج لە لێدوانێكیدا بۆ (نۆرس پرێس) ڕایگەیاند، عێراق چەند ڕێکارێکی گرتەبەر بۆ ئەوەی کاردانەوەی هێرشەکە نەگاتە سنورەكەی، ئاماژەی بەوەشکرد کە “دیواری ئەمنی و ستراتیژی لەنێوان هەردوو وڵاتدا هەیە”.

ئەو شرۆڤەکارە سیاسییە عێراقییە ئاماژەی بەوەشكرد، حکومەتی عێراق بە وریاییەوە مامەڵە و چاودێریی دۆخی ئەمنی دەکات و ژووری ئۆپەراسیۆنێكی هاوبەشی لەگەڵ سوریادا هەیە.

سەڕاج راشیگەیاند، کاتی هێرشەکە ٤٨ کاتژمێر دوای ئاگربەستی لوبنان بووە و دەڵێت “واشنتۆن و ئیسرائیل هەوڵدەدەن ناوچەکە بکێشنە ناو ململانێ بۆ كەمكردنەوەی تواناكانی میلیشیاكان”.

وتیشی، “ڕێگاپێدانی ئەنقەرە بۆ ئەوەی میلیشیاكان هێرش بكەنە سەر حەلەب و ئیدلب، پەیامێکە بۆ ئیدارەی نوێی ئەمریکا، کە پشتگیری لە ستراتیژی نوێی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست دەکات”.

بەپێی هەواڵی میدیا ناوخۆییەكانی سوریا، هێزەكانی تەحریر الشام-ی سەر بە توركیا فڕۆکەخانەی (زهور)ی کۆنتڕۆڵکرد و هاوكات هێزەکانی لایەنگری تورکیا کۆنتڕۆڵکردنی شارەکانی (عندان – حەریتان – کەفەر حەمرە – حەیان) لە باکووری ڕۆژئاوای حەلەب ڕاگەیاند.

لە بەرەی دووەمەوە، هێزە کوردیەکان، كە لەلایەن (هەسەدە)ەوە سەرۆكایەتی دەكرێت لە هەوڵی کردنەوەی ڕێگان لە تەل ڕەفعەت بۆ ناوچەی خۆسەری ڕۆژئاوای كوردستان.

ڕوانگەی سوری بۆ مافەكانی مرۆڤ ڕایگەیاندووە، هێزەکانی “هەسەدە” کۆنتڕۆڵی (نوبل و ئەلزەهرا) لە باکووری حەلەب دەکەن و هەر ئەمڕۆش فڕۆكەخانەی (حەلەب)یان كۆنتڕۆڵ كرد.

پاش کشانەوەی سوپای ئەسەد، هێزەکانی تەحریر الشام ناوچەکانی کفرەنبێل، حاس، حەزەرین، ئەلدار کەبیرە و کفر سەجنەیان کۆنترۆڵ کرد.

ئەمڕۆ شەممە 30-11-2024، سوپای ئەسەد ناوچەیەکی زۆری بەبێ شەڕ تەسلیمی هێزەکانی لایەنگری تورکی او هێزەکانی (هەسەدە و یەپەگە) کردووە و چۆتە بەرەکانی دواوە و ئامادەکاری بۆ هێرشی هەڵگەڕاوە دەکات.

وه‌زاره‌تی به‌رگریی سوریا، له‌ ڕاگه‌یاندراوێكدا ئاشكرای كردووە، “بوونی ژمارەیەکی زۆر لە تیرۆریستان لە حەلەب و چەندین بەرەی پێکدادان، بووە هۆی ئەوەی هێزە چەکدارەکانمان ئۆپەراسیۆنی دووبارە جێگیرکردنەوە، جێبەجێ بکەن”.

ڕاشیگەیاندووە، مه‌به‌ست له‌ خۆڕێكخستنه‌وه‌یان به‌ ئامانجی بەهێزکردنی هێڵەکانی بەرگری و پاراستنی گیانی هاووڵاتیانی مەدەنی و سەربازانه‌، هه‌روه‌ها ئامادەکارییه‌ بۆ هێرشی پێچەوانە .

پەیوەنیدر